Koen Verweij en het startschot

koen verweijDrieduizendste van een seconde kwam hij tekort voor goud: Koen Verweij verloor met een haast onmeetbaar verschil van de Pool Zbigniew Brodka.
Geluid beweegt met ongeveer drieduizendste van een seconde per meter. Als je dus een meter verder weg staat van het startschot, hoor je het startschot drieduizendste van een seconde later. De afstand tussen de rijder in de buitenbaan (waar de scheidsrechter met zijn startpistool staat) en de binnenbaan is groter dan een meter. Koen Verweij, die in de binnenbaan startte, hoorde het startschot dus zeker meer dan drieduizendste, en waarschijnlijk wel meer dan een honderdste van een seconde later dan Brodka, die tijdens een eerdere rit in de buitenbaan startte.
Op zich zijn er veel omstandigheden die bij een schaatsen een voordeel of een nadeel kunnen opleveren. Het maakt nogal wat uit of je een tegenstander hebt naar wie je op de kruising toe kunt rijden (aerodynamisch voordeel), of dat je voor hem langs kruist. Dat zijn toevalligheden, die vooral door het lot (en de loting) bepaald worden. Maar het feit dat de scheidsrechter naast de rijder in de buitenbaan staat, is geen toevalligheid, en leidt bij de start al tot een verschil in waarneming tussen de rijder aan de buitenbaan en die aan de binnenkant. Daarom is het vreemd dat eindtijden in honderdsten van seconden worden gemeten, maar dat bij een gelijke stand de duizendsten van seconden er ‘opeens’ bij worden gehaald. In de wetenschap is zoiets niet toegestaan.
Als je dus uitgaat van de waarneming door de schaatser van het startschot, is een meting op duizendsten van een seconde onterecht. Koen Verweij had gewoon met dezelfde tijd (in honderdsten) geklokt moeten worden als Brodka – en dus ook goud moeten krijgen!
PS Overigens is dit extreem eenvoudig ‘op te lossen’, door de scheidsrechter met zijn startpistool niet naast de schaatsers, maar achter te schaatsers op te stellen, zodat ze het schot beide op hetzelfde moment horen.